این روزها آلودگی صوتی بخش جداییناپذیر زندگی شهری است. قرار گرفتن در معرض این صداها باعث میشود شنوایی ما دچار اختلال شود و گاهی دچار وزوز گوش شویم. حالتی ناخوشایند که اگر تجربه کرده باشید، حتماً میدانید تا چه اندازه آزاردهنده است. این صداهای ساده در گوش انسان میتواند به راحتی زندگی را مختل کرده و حتی فرد را از کار بیندازد. در این مقاله از سایت کلینیک دکتر کربلایی به وزوز گوش پرداختهایم و بهترین روش برای درمان وزوز گوش که استفاده از دستگاه آر تی ام اس (rTMS) است را معرفی میکنیم. اگر شما هم میخواهید بدانید وزوز گوش چیست، این مقاله پاسخ شما را میدهد.
وزوز گوش یا زنگ زدن گوش میتواند تأثیر قابل توجهی روی جنبههای مختلف زندگی بگذارد. آیا روشهای بسیاری را برای درمان وزوز گوش خود امتحان کردهاید و اکنون به دنبال درمان قطعی آن میگردید؟ در این مقاله، به هر آنچه که باید درباره این مشکل بدانید مانند دلایل آن خواهیم پرداخت و جدیدترین روشهای درمان آن را معرفی خواهیم کرد.
وزوز گوش چیست؟
وزوز گوش وضعیتی است که شخص صداهایی وزوز مانند را در گوش خود احساس میکند. این صداها با صداهایی که از محیط اطراف میآیند، متفاوت است. در این حالت اگرچه صداهای مختلفی با شدت مختلف شنیده میشود، اما اغلب به صورت زنگ زدن در گوش توصیف میشود. همچنین احتمال دارد بیماران متوجه شوند که شنواییشان مانند گذشته خوب نیست یا نسبت به صداهای روزمره حساستر شوند.
علائم وزوز گوش
حالا که متوجه شدیم وزوز گوش چیست، میتوانیم به بررسی علائم آن بپردازیم. در بیماری وزوز گوش حتی اگر هیچ منبع صدای خارجی وجود نداشته باشد، صداهایی دیگری در گوش ایجاد میشود. در این حالت صداهایی مثل وزوز، صدای رود خروشان، کلیک کردن و همهمه گزارش شده است. اکثر افراد مبتلا دارای وزوز گوش ذهنی هستند و فقط خودشان میتوانند آن را بشنوند. ولی در بعضی موارد احتمال دارد توسط فردی دیگر نیز شنیده شود. صداهای وزوز گوش میتواند بلند یا خیلی کم باشد، حتی میتواند آنقدر بلند باشد که توانایی شنیدن صدای خارجی را مختل کند. ممکن است آن را در یک یا هر دو گوش بشنوید و مدام وجود داشته باشد یا قطع و وصل شود.
انواع وزوز گوش
وزوز گوش در حالتهای مختلفی بروز پیدا میکند. بهطورکلی چهار نوع وزوز گوش مختلف وجود دارد که در ادامه بررسی میکنیم:
وزوز گوش ذهنی: صدا را فقط افراد مبتلا میشنوند و معمولاً به خاطر قرار گرفتن در معرض سروصدای زیاد ایجاد میشوند.
وزوز گوش عصبی: معمولاً ناشی از اختلالی مانند اختلال در گوش داخلی است و عمدتاً بر عملکردهای شنوایی مغز تأثیر میگذارد.
وزوز گوش سوماتیک: این نوع وزوز مربوط به سیستم حسی و مسیرهای دریافت امواج صوتی است.
وزوز گوش هدف: نوعی نادر از وزوز گوش است که ممکن است در اثر انقباضات غیرارادی ماهیچهها یا تغییر شکل عروق ایجاد شود. هنگامی که علت درمان میشود، وزوز گوش معمولاً به طور کامل متوقف میشود.
علل وزوز گوش
احتمالاً تا اینجا شما هم میپرسید علت ایجاد وزوز گوش چیست. جالب است بدانید تابهحال در بسیاری از موارد، علت دقیق وزوز گوش مشخص نشده است. ولی بعضی از شرایط میتوانند باعث وزوز گوش شوند. مهمترین این موارد را در ادامه مرور میکنیم:
از دست دادن شنوایی: سلولهای مژهدار در گوش داخلی وجود دارند. گوش بیرونی امواج صوتی را دریافت میکند و به گوش داخلی انتقال میدهد. امواج صوتی باعث میشود مژهی سلولها حرکت کنند. در نتیجه حرکت مژهها، سلول تحریک میشود و سیگنال عصبی تولید میشود. سیگنالهای الکتریکی در امتداد عصب شنوایی از گوش به مغز میروند که مغز این سیگنالها را به عنوان صدا تفسیر میکند. اگر مژهی سلولهای داخل گوش داخلی خم شده یا شکسته شوند، مژههای گوش داخلی معیوب، تکانههای الکتریکی تصادفی را به مغز شما میفرستند و باعث وزوز گوش میشوند. این وضعیت با بالا رفتن سن یا هنگامی که مرتباً در معرض صداهای بلند قرار بگیرید اتفاق میافتد.
عفونت گوش یا انسداد مجرای گوش: ممکن است مجاری گوش شما با تجمع عفونت گوش، جرم گوش، خاک یا سایر مواد خارجی مسدود شود. انسداد میتواند فشار گوش شما را تغییر دهد و باعث وزوز گوش شود.
آسیب به سر یا گردن: ممکن است ضربه به سر یا گردن بر گوش داخلی، اعصاب شنوایی یا عملکرد قسمتی از مغز که مرتبط با شنوایی است، تأثیر بگذارد. چنین آسیبهایی معمولاً باعث میشوند وزوز گوش تنها در یک گوش احساس شود.
داروها: تعدادی از داروها ممکن است باعث وزوز گوش شوند یا آن را بدتر کنند. به طور کلی، هرچه دوز این داروها بیشتر باشد، وزوز گوش بدتر میشود. اغلب با قطع مصرف دارو سروصدای ناخواسته از بین میرود.
اضطراب: عامل اضطراب با افزایش برانگیختگی مغز، میتواند باعث بروز وزوز گوش شود.
عوامل پرخطر وزوز گوش
حالا که دانستید علل بروز وزوز گوش چیست، لازم است توجه داشته باشید هر کسی میتواند وزوز گوش را تجربه کند. اما این عوامل میتواند خطر ابتلا به وزوز گوش را افزایش دهند:
-
قرار گرفتن در معرض صدای زیاد: صداهای بلند، مانند صداهای ناشی از تجهیزات سنگین و سلاح گرم از دلایل متداول کاهش شنوایی مربوط به سروصدا هستند. دستگاههای پخش موسیقی نیز اگر برای مدت طولانی با صدای بلند پخش شوند باعث کاهش شنوایی میشوند.
-
سن: با افزایش سن، تعداد فیبرهای عصبی فعال در گوش شما کاهش مییابد و باعث مشکلات شنوایی میشود که اغلب با وزوز گوش همراه است.
-
جنسیت: مردان بیشتر از زنها به وزوز گوش مبتلا میشوند.
-
مصرف دخانیات و الکل: افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به وزوز گوش هستند. نوشیدن الکل نیز خطر وزوز گوش را افزایش میدهد.
-
برخی مشکلات سلامتی: چاقی، مشکلات قلبی عروقی، فشارخون بالا. سابقه آرتریت و آسیب به سر همه خطر ابتلا به وزوز گوش را افزایش میدهند.
عوارض وزوز گوش
وزوز گوش بر روی افراد تأثیرات مختلفی دارد. اگر مبتلا به وزوز گوش هستید، امکان دارد موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- خستگی
- فشار
- مشکلات خواب
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- افسردگی
- اضطراب و تحریکپذیری
- سردرد
پیشگیری از وزوز گوش
برخی اقدامات احتیاطی میتواند به جلوگیری از انواع خاص وزوز گوش کمک کنند. این اقدامات شامل موارد زیر است:
-
از محافظ شنوایی استفاده کنید: قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به اعصاب گوش آسیب میرساند و باعث وزوز گوش میشود. سعی کنید قرار گرفتن در معرض صداهای بلند را محدود کنید یا از محافظ گوش برای محافظت از شنوایی خود استفاده کنید.
-
صدای موسیقی را کم کنید: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض موسیقی با صدای بسیار زیاد از طریق هدفون میتواند باعث وزوز گوش شود.
-
مراقب سلامت قلب و عروق خود باشید: ورزش منظم، تغذیه مناسب و انجام اقدامات دیگر برای حفظ سلامت عروق خونی میتواند از وزوز گوش مرتبط با چاقی و اختلالات عروق خونی جلوگیری کند.
-
الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید: این مواد، به ویژه هنگامی که بیش از حد مورد استفاده قرار گیرند، میتوانند بر جریان خون تأثیر گذاشته و در وزوز گوش نقش داشته باشند.
تشخیص وزوز گوش
پزشک برای تشخیص علت وزوز گوش، احتمالاً در مورد سابقه پزشکی شما سؤال میکند. سپس گوشها و سر و گردن شما را معاینه میکند. آزمایشات رایج شامل موارد زیر میشود:
شنوایی: در طول آزمایش، شما در یک اتاق عایق صدا مینشینید و هدفونی را استفاده میکنید. سپس مسئول آزمایش از شما میخواهد مشخص کنید که چه زمانی صدا میشنوید. نتایج شما با نتایج استاندارد در نظر گرفته شده برای سنتان مقایسه میشود. نتیجه این آزمایش میتواند به شناسایی علل احتمالی وزوز گوش کمک کند.
حرکت: ممکن است پزشک از شما بخواهد چشمهای خود را حرکت دهید، فک خود را محکم کنید یا گردن، بازوها و پاهای خود را حرکت دهید. اگر وزوز گوش شما تغییر کند یا بدتر شود، ممکن است به تشخیص یک اختلال زمینهای که نیاز به درمان دارد، کمک کند.
آزمایشهای تصویربرداری: بسته به علت احتمالی وزوز گوش، ممکن است به آزمایشهای تصویربرداری مانند سیتیاسکن یا امآرآی نیاز داشته باشید.
آزمایش خون: پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی کمخونی، مشکلات تیروئید، بیماریهای قلبی یا کمبود ویتامین تجویز کند.
روشهای درمان وزوز گوش
حالا که فهمیدیم علائم و انواع وزوز گوش چیست، بهتر است با درمان آن نیز آشنا شویم. در بسیاری از موارد، وزوز گوش به طور قطعی درمان نمیشود. اما روشهای درمانی وجود دارد که میتواند به کاهش علائم شما کمک کند.
درمان بیماری زمینهای: اگر وزوز گوش شما ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، ممکن است پزشک شما بتواند با درمان، آن علائم را کاهش دهد. این روش مواردی مثل برداشتن جرم گوش، درمان بیماریهای عروق خونی و تجویز سمعک برای کاهش ناشنوایی را شامل میشود.
روان درمانی: هدف از گزینههای درمان رفتاری این است که به شما کمک کند با وزوز گوش زندگی کنید و طرز فکر و احساس خود را در مورد علائم تغییر دهید. با گذشت زمان، ممکن است وزوز گوش کمتر شما را اذیت کند.
دارو درمانی: داروها نمیتوانند وزوز گوش را درمان کنند، اما به کاهش شدت علائم کمک میکنند. بدین جهت، پزشک ممکن است دارویی را برای درمان بیماری زمینهای، اضطراب یا افسردگی که اغلب با وزوز گوش همراه است، تجویز کند.
دستگاه آر تی ام اس (rTMS): با توجه به اینکه در اکثریت موارد وزوز گوش علت جسمی نیست و درمانهای دارویی بیاثر هستند، امروزه با به کارگیری امواج مغناطیسی اثرات امیدبخشی برای درمان وزوز گوش دیده شده است.
جدیدترین روش های درمان وزوز گوش
زندگی با تینیتوس (لاتین وز وز گوش) آسان نیست و مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند؛ ولی، خوشبختانه محققان بسیاری به دنبال روشهای جدیدی برای درمان این عارضه هستند. جدیدترین روشهای وزوز گوش عبارتاند از:
دستگاه تینیتوس میشیگان
این دستگاه از محرکهای شنوایی و حسی-پیکری برای تحریک صورت و گردن استفاده میکند. در این روش، از سیگنالهای صوتی مطابق با فرکانسهای تینیتوس و پالسهای الکتریکی کوچکی که اعصاب را فعال میکنند، بهصورت همزمان استفاده میشود. این پالسها میتوانند نورونهای ایجادکننده وزوز گوش را سرکوب کنند.
تحریک الکتریکی و مغناطیسی گوش
در تحقیقی در سال 2022، تحریک الکتریکی گوش توانست علائم وزوز گوش را بهصورت قابل توجهی (حدود 79%) بهبود دهد. این درمان غیرتهاجمی بود و بیمارانی که در این تحقیق شرکت کردند، با هیچگونه عارضه جانبی روبهرو نشدند. تحقیقاتی که از سال 1970 در این زمینه انجام شدهاند، نشان میدهند که این روش میتواند کمک قابل توجهی به درمان وزوز گوش کند.
در تحقیق دیگری، از دستگاه تحریک الکتریکی و مغناطیسی گوش 10 بار در روز بهمدت 5 بار در هفته استفاده شد. در این تحقیق، الکترودها در مجرای گوش خارجی 100 بیمار مبتلا به وزوز گوش مزمن قرار داده شدند. جالب است بدانید که نیمی از بیماران پس از این درمان دیگر دچار وزوز گوش مزمن نبودند.
درمان قطعی وزوز گوش
تحقیقات بسیاری برای پیدا کردن درمان قطعی وزوز گوش در حال انجام است. در حال حاضر، روشی برای درمان وزوز گوش مزمن که در بیشتر افراد مبتلا به این بیماری بهویژه افرادی که دچار کاهش شنوایی حسی-عصبی هستند، وجود ندارد؛ ولی، روشهای بسیاری برای کاهش شدت علائم، مدیریت این بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیماران وجود دارند. این روشها نمیتوانند دلایل زمینهای این عارضه را درمان کنند یا سیگنالهای تینیتوس مغز را از بین ببرند.
محققان و پزشکان عقیده دارند که بیماران باید همه روشهای موجود را برای کاهش شدت و مدیریت علائم وزوز گوش امتحان کنند. این روشها میتوانند اضطراب، استرس، انزوای اجتماعی، حساسیت به صدا و مشکلات شنوایی ناشی از وزوز گوش را کاهش دهند و زندگی با این بیماری آسانتر کنند.
شرایط هیچ کدام از بیماران و شدت عارضه در آنها یکسان نیست؛ بنابراین، پزشک عوامل بسیاری را برای تجویز بهترین درمان وزوز گوش برای هر یک از افراد در نظر میگیرد و ممکن است بیش از یک روش را تجویز کند. پزشک ممکن است صدادرمانی، سمعک و رفتاردرمانی شناختی را تجویز کند. همچنین او ممکن است از شما بخواهد تکنیکهای ذهنآگاهی را امتحان کنید و سبک زندگی خود را تغییر دهید. همچنین اجتناب از محرکهای ایجاد کننده این عارضه نیز میتواند به درمان آن کمک کند.
آیا اختلالات روانی باعث تشدید وزوز گوش می شود؟
استرس، اضطراب، افسردگی و اختلالات خلق بهویژه زمانی که اقدامی برای درمان آنها انجام نشود، میتوانند باعث تشدید وزوز گوش و بلندتر شنیده شدن آن شوند؛ زیرا، گوشها به تغییرات شیمیایی بدن حساس هستند. همچنین داروهای ضدافسردگی نیز میتواند این بیماری را تشدید کنند. اگر علاوه بر این عارضه به اختلالات روانی نیز مبتلا هستید، حتما برای درمان آنها به مطب پزشک مراجعه کنید.
این بیماریها میتوانند چرخه خطرناکی را بسازند. برای مثال، وزوز گوش میتواند اضطراب و به تبع آن، فشار خون را افزایش دهد. زمانی که فشار خون افزایش مییابد، زنگ زدن گوش بلندتر، عمیقتر و دردناکتر میشود. زمانی که علائم وزوز گوش بدتر شوند، اضطراب افزایش مییابد. این چرخه میتواند علائم بیماری را در کوتاهمدت و بلندمدت بهصورت قابل توجهی افزایش دهد.
درمان وزوز گوش در کلینیک دکتر کربلایی
در این مقاله سعی کردیم دربارهی اینکه وزوز گوش چیست، اطلاعاتی را به شما ارائه دهیم تا در هنگام ابتلا اقداماتی آگاهانه انجام دهید. در این میان یکی از بهترین مراکزی که میتوانید مراجعه کنید، کلینیک دکتر علی کربلایی است. در این کلینیک از دستگاه آر تی ام اس استفاده میشود و بهتر است بدانید این دستگاه بهترین دستگاه موجود در ایران (برند مگونچر دانمارک) است که در هیچکدام از مطبها و کلینیکهای دیگر وجود ندارد؛ در نتیجه اثربخشی به مراتب بالاتری نسبت به نمونههای مشابه دارد.
دستگاه آر تی ام اس که از طریق امواج مغناطیسی اثرات خود را اعمال میکند با پروتکلهای خاصی در درمان وزوز گوشهای یک طرفه یا دوطرفه به کار میرود. با توجه به اینکه در اکثر موارد وزوز گوش تا سالهای طولانی بدون درمان با فرد باقی میماند و درمان نمیشود این روش تحولی بزرگ در درمان این مسئله است. درمان وزوز گوش با دستگاه آر تی ام اس (rTMS) به صورت سرپایی با طول مدت زمان حدود نیم ساعت انجام میشود. همچنین چون بیمار هنگام دریافت امواج هیچگونه دردی را احساس نمیکند نیاز به بیهوشی و حتی بیحسی موضعی ندارد.
سخن آخر
وزوز گوش درمان قطعی ندارد؛ ولی، میتوانید آن را با روشهای مختلفی مانند صدادرمانی، سمعک، رفتاردرمانی شناختی، تحریک مغناطیسی گوش و تغییر سبک زندگی مدیریت کنید. همانطور که خواندید، تیمهای تحقیقاتی بسیاری به دنبال پیدا کردن بهترین درمان وزوز گوش تلاش هستند؛ بنابراین، بهتر است روشهای درمانی ذکرشده را تا پیدا شدن درمان قطعی آن امتحان کنید.
اگر دچار این عارضه هستید، به مطب دکتر کربلایی مراجعه کنید تا مناسبترین روش درمانی با توجه به شرایط شما تجویز شود. دکتر کربلایی به شما کمک خواهد کرد زندگی دلخواه خود را با وجود مشکلات شنوایی و وزوز گوش داشته باشید.